Çanakkale 2. İdare Mahkemesi, Cengiz Holding’in Kazdağları’ndaki Halilağa Altın Bakır Madeni Projesi için verdiği işletme iznini hukuka aykırı bularak yürütmeyi durdurma kararı verdi. Bu önemli gelişme, çevre savunucuları, köylüler ve Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği tarafından büyük bir sevinçle karşılandı.

Mahkeme kararının uygulanması için Çanakkale Valiliği’ne dilekçe veren çevre savunucuları ve köylüler, ardından bir basın açıklaması düzenledi. Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği’nin öncülüğünde gerçekleşen açıklamada, doğa dostları adına konuşan Füsun Kayra, “Mahkemeden adalet geldi, sıra yetkili kurumlarda. Kararı uygula!” diyerek yetkililere çağrıda bulundu. Kayra, valiliğin ve güvenlik güçlerinin sahadaki tüm madencilik faaliyetlerini ve ağaç kesimlerini derhal durdurması gerektiğini vurguladı.   Mahkeme kararının uygulanması için Çanakkale Valiliği’ne dilekçe veren çevre savunucuları ve köylüler, ardından bir basın açıklaması düzenledi. Açıklamada konuşan çevre savunucusu Füsun Kayra, şunları söyledi: “Halilağa bakır/altın madeni işletme iznini durdurduk, sıra yetkili kurumlarda. Kararı uygula! Çanakkale Valiliği’nden, güvenlik güçlerinden Çanakkale 2. İdare Mahkemesi’nin verdiği yürütmeyi durdurma kararına dayanarak sahadaki tüm madencilik faaliyetlerinin ve ağaç kesimlerinin durdurulması yönünde gerekli talimatları acilen vermelerini bekliyoruz.” Mahkemenin kararına konu olan dava, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği tarafından açılmıştı. Davada, ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme) sahası ve işletme izni verilen alanın uyumsuzluğu, işletme izni alanının ÇED alanından daha geniş olması gibi hukuka aykırı durumlar vurgulanmıştı. Mahkeme, şu gerekçelerle işletme izninin yürütmesini durdurdu: “İşletme izni verilen alanın ÇED sürecinde değerlendirilen alanın dışında kaldığı tespit edilmiştir. Bu nedenle, Çanakkale ili, Bayramiç ilçesi, Hacıbekirler Köyü sınırlarında yer alan Halilağa Bakır Ocağı Kapasite Artışı ve ilgili tesisler için verilen işletme izninde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” Kararda ayrıca, dava konusu işlemin devam etmesi durumunda “telafisi güç veya imkansız zararların doğacağı” belirtilerek kararın aciliyetine dikkat çekildi. Mahkeme: ‘Hukuka Aykırı ve Telafisi İmkânsız Zararlar Doğurur’ Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği’nin açtığı dava, maden sahasındaki ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme) sürecinin mevzuata uygun yürütülmediğini ortaya koymuştu. Mahkeme, işletme izni verilen alanın ÇED raporunda belirlenen sınırları aştığını ve bu durumun hukuka aykırı olduğunu tespit etti. Karar metninde şu ifadeler yer aldı: “İşletme izni verilen alanın, ÇED sürecinde değerlendirilen alanın dışında kaldığı açıkça görülmüştür. Bu nedenle, dava konusu işletme izninde hukuka uyarlık bulunmamaktadır. Ayrıca işlemin devam etmesi hâlinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğabileceği anlaşılmaktadır.” Mahkeme, hukuka aykırılığı açık olan işletme izninin yürütmesini durdurdu ve kararın uygulanmasının takipçisi olunacağı belirtildi.   Bir Milyon Ağaç Yok Oldu, Ormanlar Tehdit Altında Kazdağları’nda üç köyü çevreleyen 6 bin dönümlük proje sahasında, 5 bin 200 dönümden fazla ormanlık alan tahrip edildi. Şirketin, kesimlerin yanı sıra yol açma ve saha düzleme çalışmalarıyla bölgeyi maden hazırlıklarına uygun hale getirdiği ifade ediliyor. Çevre savunucuları, bu süreçte bir milyondan fazla ağacın köklenerek yok edildiğini belirtti. Füsun Kayra, “Sahanın bu şekilde traşlanması, Kazdağları’nın ekosistemine ve bölgedeki yaşam alanlarına onarılamaz zararlar verdi. Ancak mücadele devam ediyor ve bu karar, hukuk yoluyla doğayı koruma adına kritik bir zaferdir,” dedi.   “Adalet ve Doğa İçin Birlikte Hareket Etmeliyiz” Mahkeme kararının hemen uygulanması gerektiğini belirten çevre savunucuları, Çanakkale Valiliği ve ilgili kurumlara çağrıda bulundu. “İşletme izni olmadan hiçbir madencilik faaliyeti yapılamaz. Valilikten ve güvenlik güçlerinden sahadaki faaliyetlerin durdurulması için gerekli adımları atmalarını bekliyoruz. Sahada tespit çalışmaları yapacak, alınan kararın uygulanıp uygulanmadığını kamuoyuna bildireceğiz,” diyen Kayra, bu kararın yalnızca Kazdağları için değil, Türkiye’nin dört bir yanındaki doğa mücadeleleri için bir umut olduğunu ifade etti. Gözler Danıştay’da Yerel mahkemenin verdiği yürütmeyi durdurma kararının ardından, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği ve çevre savunucuları şimdi Danıştay’da devam eden davanın sonucunu bekliyor. “Mahkeme kararları, yalnızca kâğıt üzerinde kalmamalı. Doğayı, insanları ve yaşam alanlarını korumak için yasal düzenlemelerin etkin bir şekilde uygulanması şart,” diyen savunucular, doğa dostlarını dayanışmaya çağırdı. Kazdağları’nın binlerce yıllık doğası ve kültürü için verilen mücadele, her geçen gün daha geniş bir kamuoyu desteği kazanıyor.  “Adalet ve Doğa İçin Mücadelemiz Sürecek” Füsun Kayra, kararın uygulanmasının takipçisi olacaklarını şu sözlerle vurguladı: “Çanakkale Valiliği’nin, maden sahasındaki tüm faaliyetlerin durdurulması için harekete geçmesini bekliyoruz. Köylülerimizle birlikte sahada tespit çalışmaları yaparak kamuoyunu bilgilendireceğiz. Hukuka uygun olarak adaletin sağlanması ve doğamızın korunması için mücadelemiz sürecek.” Çevre Savunucularından Çağrı Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Türkiye’nin dört bir yanındaki çevre tahribatlarına karşı birlik çağrısında bulunarak, Kazdağları’nın yanı sıra ülkenin tüm doğal güzelliklerini koruma mücadelesine devam edeceklerini açıkladı. Yerel mahkeme kararının ardından gözler şimdi Danıştay’da devam eden davaya çevrilmiş durumda. Çevreciler, bu kararın ülke genelindeki diğer çevre davaları için de emsal teşkil etmesini umut ediyor.